Giáo dục bệnh nhân

Khi một thành viên trong gia đình, đặc biệt là cha mẹ, được chẩn đoán mắc bệnh ung thư, điều đó ảnh hưởng sâu sắc đến toàn bộ gia đình. Tin tức có thể rất choáng ngợp, mang lại cảm xúc mạnh mẽ và những lo lắng thực tế cấp bách. Trong bối cảnh hỗn loạn, điều đặc biệt quan trọng là phải cân nhắc đến tác động tiềm tàng đối với trẻ em.

Thông thường, có một quan niệm sai lầm rằng trẻ nhỏ có thể không hiểu ung thư có nghĩa là gì. Một số lo lắng rằng trẻ em có thể liên tưởng ung thư với sự chia ly và cái chết. Một số thanh thiếu niên dường như cư xử như thể không có gì xảy ra và tránh thảo luận về ung thư hoàn toàn. Khi thảo luận về ung thư với trẻ em, việc biết cách truyền đạt những vấn đề này một cách khéo léo là rất quan trọng.

Tôi có nên nói chuyện về bệnh ung thư với trẻ em không?

Trong khi cố gắng bảo vệ trẻ khỏi những tin xấu tiềm ẩn, các gia đình thường bỏ qua nhu cầu trẻ phải xử lý và đau buồn về sự thay đổi và mất mát trong gia đình. Chúng ta cố gắng không làm trẻ phải lo lắng, sợ rằng trẻ không thể đối phó với những cảm xúc tiếp theo. Tuy nhiên, trẻ em thường rất nhạy cảm; chúng có thể phát hiện ra những thay đổi trong gia đình thông qua hành vi của cha mẹ, thói quen thay đổi hoặc thậm chí bằng cách nghe lén các cuộc trò chuyện.

Việc che giấu chẩn đoán ung thư có thể ảnh hưởng đến lòng tin giữa trẻ và cha mẹ, dẫn đến nỗi sợ hãi gia tăng vì không biết chuyện gì đang xảy ra, cảm giác bị cô lập và cô đơn. Trẻ có thể vô tình kết luận rằng mình là người kém quan trọng hơn trong gia đình hoặc rằng "NHỮNG ĐIỀU TỒI TỆ không nên thảo luận ở nhà".

Nếu không có thông tin phù hợp từ người lớn trong gia đình, trẻ em có thể tìm kiếm thông tin qua phương tiện truyền thông xã hội, chương trình truyền hình hoặc chatbot AI. Các kênh như vậy có thể cung cấp thông tin rời rạc và gây hiểu lầm dẫn đến sự nhầm lẫn và lo lắng không cần thiết. Do đó, bất cứ khi nào có thể, trẻ em nên nghe trực tiếp từ cha mẹ hoặc người lớn đáng tin cậy về những gì đang xảy ra. Mặc dù ban đầu trẻ có thể cảm thấy buồn và lo lắng, nhưng trẻ thường đối phó tốt hơn chúng ta mong đợi.

Ai nên nói với trẻ em?

Bất kỳ ai có mối liên kết tin tưởng và bền chặt với trẻ em đều có thể là người nói chuyện với trẻ về bệnh ung thư. Đây có thể là cha mẹ hoặc người thân mà trẻ em cảm thấy thoải mái và có thể cung cấp sự hỗ trợ cần thiết.

Giữ bình tĩnh trong suốt cuộc trò chuyện với trẻ. Nhiều người sợ thể hiện nỗi buồn trước mặt trẻ em, nghĩ rằng điều đó thể hiện sự yếu đuối hoặc sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến trẻ. Khóc và thể hiện nỗi buồn là điều bình thường miễn là chúng ta nhớ đến vai trò của mình là chăm sóc trẻ và không mất bình tĩnh. Theo cách này, chúng ta không chỉ cho trẻ thấy rằng cảm thấy buồn và khóc là điều được phép mà còn thể hiện sự trung thực và khả năng phục hồi về mặt cảm xúc của trẻ. Điều này có thể giúp nuôi dưỡng các kỹ năng đối phó với cảm xúc tốt hơn về lâu dài.

Trong cuộc trò chuyện, hãy đảm bảo rằng trẻ em cảm thấy được hỗ trợ, cung cấp thông tin và có một người đáng tin cậy để chia sẻ khi đối mặt với tin tức về việc cha mẹ được chẩn đoán mắc bệnh ung thư.

Nếu cha mẹ cảm thấy quá sức về mặt cảm xúc khi phải nói chuyện, họ có thể cân nhắc nhờ đến sự giúp đỡ của chuyên gia chăm sóc sức khỏe, chẳng hạn như nhân viên xã hội y tế, cố vấn, giáo sĩ hoặc nhà tâm lý học, để hướng dẫn và hỗ trợ cho cả cha mẹ và con cái.

Khi nào nên nói với trẻ em?

Một khi chẩn đoán ung thư được xác nhận, những thay đổi trong gia đình có thể xảy ra nhanh chóng. Điều quan trọng là phải thông báo cho trẻ em về chẩn đoán càng sớm càng tốt. Khi bắt đầu điều trị, trẻ em có thể nhận thấy các tác dụng phụ như mệt mỏi, thay đổi cân nặng, rụng tóc hoặc nôn mửa, vì vậy gần như không thể giấu chúng. Cha mẹ cũng nên cập nhật cho trẻ em về bất kỳ thay đổi nào trong quá trình điều trị, tình trạng hoặc sau điều trị.

Không biết chuyện gì đang xảy ra có thể khiến trẻ em sợ hãi, vì chúng có thể coi mọi triệu chứng mới là thảm họa cuối cùng. Để tránh điều này, trẻ em cần được thông báo trước về các tác dụng phụ tiềm ẩn và cuộc sống hàng ngày có thể bị ảnh hưởng như thế nào bởi bệnh ung thư.

“Kiến thức chuyên môn có nghĩa là chăm sóc bệnh ung thư tốt hơn”

Written by:

Cô Jaclyn Lee
Bác sĩ lâm sàng chăm sóc hỗ trợ và giảm nhẹ
Trung tâm Ung thư OncoCare