CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ UNG THƯ VÚ

Điều trị ung thư vú: Hóa trị

Hóa trị là sử dụng các thuốc để giết các tế bào ung thư ác tính. Các thuốc có mục tiêu đến các tổn thương tế bào u hơn là các tế bào bình thường. Gót chân Achilles của các tế bào ung thư chính là chúng cần nhiều cơ chế để phát triển nhanh hơn, sửa chữa chúng, sử dụng các con đường cung cấp dinh dưỡng nhất định, tăng lưu lượng máu đến khối u, giảm các tín hiệu chết tế bào và trốn tránh hệ miễn dịch của cơ thể. Hóa trị và các loại liệu pháp kháng ung thư khác dựa vào thuốc và các cơ chế để tấn công và giết các tế bào ung thư.
Không phải tất cả các bệnh nhân ung thư đều cần hóa trị. Hóa trị nếu cần thì có thể được sử dụng ở các giai đoạn điều trị khác nhau.

(A) Hóa trị bổ trợ (sau khi phẫu thuật không có bằng chứng của bệnh di căn đến các vị trí khác): Hóa trị bổ trợ để giảm nguy cơ rủi ro tái phát và tăng khả năng sống sót của người bệnh bằng cách tiêu diệt bất kì các tế bào ung thư mà có thể vẫn còn tồn tại nhưng không thể phát hiện được qua xét nghiệm máu hoặc phóng xạ (xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh).

(B) Hóa trị bổ trợ trước phẫu thuật (được sử dụng trước khi phẫu thuật xác định): Hóa trị bổ trợ trước phẫu thuật có một số lợi ích, đặc biệt đối với các khối u lớn hơn. Hóa trị có khả năng giảm giai đoạn phát triển của các bệnh ung thư, làm cho các khối u nhỏ hơn, do đó có cơ hội lựa chọn bảo toàn vú cho các bệnh nhân thích hợp. Bên cạnh đó, có thể đánh giá phản ứng của u với hóa trị (điều trị bằng thuốc) từ đó cho phép một số điều chỉnh phương pháp đối với một số nhóm các bệnh nhân ung thư vú. Các bệnh nhân ung thư vú tiến triển tại chỗ lớn có ảnh hưởng đến da, thành ngực, hoặc với các nốt lympho lớn nên được hóa trị trước để tối đa cơ hội loại bỏ u khi phẫu thuật. Đôi khi, một liệu trình hóa trị xa hơn có thể được đề xuất sau khi phẫu thuật với một số loại ung thư vú nhất định và bác sĩ của bạn sẽ trao đổi với bạn về điều đó.

(C) Hóa trị cho giai đoạn di căn: Được sử dụng như là chiến lược điều trị ưu tiên trong một số trường hợp nhất định khi ung thư đã lan truyền (di căn) đến các cơ quan và các vị trí khác xa hơn (giai đoạn bệnh IV).
Điển hình, các phác đồ hóa trị có thể thực hiện khoảng 3 đến 6 tháng, và được sử dụng trong ‘các chu kỳ’. Sử dụng thuốc với thời gian nghỉ từ 1 đến 3 tuần cho các tế bào của người bệnh hồi phục trước khi sử dụng thuốc tiếp. Một số thuốc điều trị ung thư gây độc tế bào được truyền trong thời gian ngắn, một số thuốc có thể trong vài giờ. Gần như tất cả các điều trị thường được thực hiện ở phòng khám bệnh của chúng tôi trong môi trường ngoại trú thoải mái.
Các tác dụng phụ không mong muốn của hóa trị có thể có tùy thuộc vào loại thuốc và phác đồ điều trị. Nhưng, nhìn chung các tác dụng phụ có thể được quản lý tốt. Chúng tôi có máy làm mát da đầu có thể giúp giảm nguy cơ rụng tóc nhưng chỉ có hiệu quả với một số thuốc hóa trị nhất định. Vui lòng thảo luận vấn đề này với bác sĩ của bạn để xem bạn có phù hợp để sử dụng nó không.
Đôi khi trong các bệnh ung thư giai đoạn sớm, sự cần thiết của hóa trị có thể không rõ ràng lắm. Trong các trường hợp đó, có một số xét nghiệm bộ gen được thực hiện trên mô u của bạn từ đó có thể giúp đánh giá nguy cơ tái phát và bạn có thể đưa ra được quyết định về hóa trị. Bác sĩ điều trị của bạn có thể giúp bạn hiểu khi nào bạn cần các xét nghiệm này.

Liệu pháp Hormon (điều trị nội tiết)

Liệu pháp hormon chống ung thư, được gọi là liệu pháp nội tiết, sử dụng các thuốc đến đích là các tín hiệu estrogen (oestrogen). Các tế bào ung thư vú nhạy cảm với hormon cần tín hiệu đó để điều khiển quá trình nhân sản sinh và phát triển của chúng.
Các bệnh ung thư vú mà có con đường tín hiệu này chủ yếu được xác định trong nhuộm màu tế bào u (nhuộm hóa mô miễn dịch) như thụ thể estrogen dương tính (estrogen receptor positive (ER positive)) và / hoặc thụ thể progesterone dương tính (progesterone receptor positive (PR positive)). Xét nghiệm này dùng kháng thể, nhuộm màu các tế bào u. Mức độ và tỷ lệ phần trăm các tế bào được nhuộm có thể được phản ánh trong báo cáo bệnh lý (kết quả giải phẫu bệnh).
Có nhiều nghiên cứu liên quan đến các bệnh nhân ung thư cho thấy cải thiện sự sống sót đối với nữ giới có ung thư vú nhạy cảm với hormon mà uống các thuốc nội tiết trong một khoảng thời gian. Các thuốc uống phổ biến được chỉ định bao gồm tamoxifen cho nữ giới trước và sau thời kỳ mãn kinh và các chất ức chế aromatase như là anastrozole (Arimidex), exemestane (Aromasin), và letrozole (Femara) cho nữ giới sau mãn kinh. Các thuốc này được dùng trong các giai đoạn ung thư vú sớm và tiến triển muộn hơn. Có liệu pháp hormon khác được dùng trong ung thư tiến triển muộn như fulvestrant (Faslodex) dưới dạng các thuốc tiêm bắp. Một số loại liệu pháp hormon hoạt động bằng cách ngăn chặn buồng trứng tạo các hormon, thông qua phẫu thuật, xạ trị hoặc thuốc. Nhìn chung, các tác dụng phụ của các thuốc liệu pháp hormon thay đổi phụ thuộc vào loại thuốc, nhưng thường được chấp nhận tốt và quản lý được.
Đối với điều trị ung thư vú tiến triển, nhóm các thuốc mới nhất được biết đến là các chất ức chế CDK4/6 (palbociclib (Ibrance) ribociclib (Kisqali) và abemaciclib (Verzenio)) có mục tiêu là các enzym CDK4 và CDK 6 có vai trò quan trọng trong phân chia tế bào. Các thuốc uống này được dùng kết hợp với liệu pháp hormon được mô tả ở trên (các chất ức chế aromatase, tamoxifen, fulvestrant). Các thuốc này có các tác dụng phụ nhưng được chấp nhận và quản lý được. Bác sĩ điều trị của bạn cung cấp cho bạn các trao đổi chuyên sâu hơn về các tác dụng phụ đó nên bạn có thể hiểu về chúng tốt hơn

Các điều trị trúng đích

Sự phát triển tế bào và trao đổi chất cần kết hợp các con đường tín hiệu (truyền tin). Các tế bào ung thư đôi khi có thể chiếm đoạt các tín hiệu này (con đường truyền tin) để đạt được lợi ích qua các tế bào bình thường, từ đó sản sinh tế bào u.
Một trong các con đường đích được thiết lập cho ung thư vú là con đường tín hiệu HER2 (được biết đến là erbB2). Khoảng 20% đến 25% các tế bào ung thư vú khuếch đại gen HER2 trong tế bào ung thư từ đó dư thừa quá mức các protein tăng cường phát triển HER2 được thể hiện trên chúng. Đó giống như tăng hoạt động cơ chế tăng trưởng tế bào. Các u này được biết đến là các ung thư vú dương tính với HER2. Các u được gọi là hành xử ác tính hơn và có khuynh hướng lan rộng đến các nốt lympho và các cơ quan khác sớm hơn, bao gồm não người.
Trastuzumab (Herceptin) là kháng thể đơn dòng trực tiếp chống protein HER2, được chấp nhận vào năm 1998 để ngăn chặn con đường tín hiệu này, thường được tiêm tĩnh mạch nhưng giờ có một cách thức tiêm dưới da mà giúp quản lý tốt hơn. Khi Trastuzumab (Herceptin) được dùng với hóa trị thì có kết quả: tỷ lệ đáp ứng u cao hơn và tỷ lệ điều trị thành công cao hơn trong trường hợp giai đoạn sớm và giai đoạn tiến triển.
Sau đó các thuốc đích HER2 khác được chấp nhận, gồm có ado-trastuzumab (T-DM1 hoặc Kadcyla) và pertuzumab (Perjeta) được tiêm tĩnh mạch và neratinib (Nerlynx) và lapatinib (Tykerb) được uống. Các thuốc này được dùng trong các tình huống khác nhau và các giai đoạn điều trị ung thư vú của bạn và bác sĩ điều trị bạn có thể đánh giá thuốc nào là phù hợp nhất cho bạn.
Các tác dụng phụ của các thuốc kháng HER2 thường ít nhưng một số có thể nặng hơn. Ví dụ, trastuzumab, pertuzumab hoặc ado-trastuzumab có thể gây yếu tim (giảm chức năng của tim) hoặc suy tim và theo dõi chức năng tim mạch rất quan trọng trong quá trình điều trị bệnh.
Các chất điều trị đích khác chống các con đường khác được phát triển để sử dụng trong ung thư vú tiến xa. Chúng bao gồm các chất sau:
(1) Các chất ức chế PARP (olaparib[Lynparza], talazoparib[Talzenna]): các thuốc uống được chấp nhận sử dụng trong các bệnh ung thư vú tiến triển mà HER2 âm tính. Những bệnh nhân này có đột biến gen BRCA dòng mầm (một đột biến di truyền trong gen BRCA sửa chữa DNA).
(2) Chất ức chế PIK3CA (alpelisib[Piqray]): là thuốc uống được sử dụng kết hợp với thuốc liệu pháp hormon như fulvestrant (Faslodex) trong các bệnh ung thư vú tiến triển mang đột biến PIK3CA HER2 âm tính, thụ thể hormon dương tính. Con đường PI3K/AKT/mTOR là một con đường tín hiệu cho sự phát triển tế bào và trao đổi chất. Ức chế con đường này có thể ngăn chặn u. Khoảng 30-40% các bệnh ung thư vú được tìm thấy có đột biến gen PIK3CA.
(3) Các chất ức chế mTOR (everolimus [Affinitor]): là thuốc uống được sử dụng kết hợp với exemestane (Aromasin) trong các bệnh ung thư vú tiến triển có HER2 âm tính thụ thể hormon dương tính. Bằng cách ức chế protein mTOR, từ đó ức chế hoặc làm chậm sản sinh tế bào. Điều đó có thể giới hạn sự phát triển của các mạch máu mới tạo thành các khối u, tước đi chất dinh dưỡng của nó.
Tất cả các điều trị đích này có các tác dụng phụ khác nhau và bác sĩ của bạn có thể giúp bạn quyết định liệu pháp nào thích hợp nhất với điều kiện tình trạng bệnh của bạn.
Các thuốc liệu pháp miễn dịch kiểm soát hệ miễn dịch của cơ thể để nhận biết và giết các tế bào ung thư. Nhóm các thuốc này khi sử dụng kết hợp với hóa trị được thấy hiệu quả nhất trong nhóm các bệnh nhân với ung thư vú bộ ba âm tính (các thụ thể estrogen và progesterone âm tính, HER2 âm tính).

Xạ trị

Xạ trị là sử dụng các tia X năng lượng cao để điều trị ung thư vú. Xạ trị sau phẫu thuật được đề xuất sau khi chỉ cắt bỏ khối u ung thư ở vú (phẫu thuật bảo tồn tuyến vú) hoặc trong một số trường hợp nhất định sau cắt bỏ toàn bộ tuyến vú khi mà nguy cơ tái phát cao tại chỗ tại vùng (như là có các u lớn hoặc bệnh nốt lympho nặng – di căn hạch). Xạ trị điển hình được đề xuất trong một khoảng thời gian vài tuần và thông qua kế hoạch chi tiết về vùng xạ trị, tránh các cơ quan chính quan trọng càng xa càng tốt.
Xạ trị là một phương thức được sử dụng trong ung thư tiến triển để điều trị trong các trường hợp như đau xương hoặc nếu có chèn ép dây thần kinh trong tủy sống. Di căn não từ ung thư vú thường cần xạ trị. Xạ trị tập trung vào các vị trí u được lựa chọn, được gọi là xạ trị định vị lập thể, có thể được sử dụng trong một số tình huống để giảm tối đa các tác dụng phụ trong điều trị.

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh ung thư vú?

Ung thư vú là bệnh ung thư phổ biến nhất ở nữ giới ở các nước phát triển và các nước đang phát triển. Trong khoảng 40 năm trước thì tỷ lệ ung thư vú ở Singapore tăng hơn 2 lần từ 25 đến 65 trên 100,000 nữ giới. Các bệnh ung thư vú chiếm khoảng 1/3 trường hợp ung thư ở nữ giới ở địa phương, với tỷ lệ bắt đầu tăng sau tuổi 40. Nhưng xuất hiện ung thư vú khởi phát trẻ ở nữ giới trong độ tuổi 20 và 30 và số lượng các trường hợp được báo cáo tăng trong nhóm độ tuổi này. Đáng chú ý, nam giới có thể bị ung thư vú nhưng ít phổ biến hơn.
Dấu hiệu phổ biến nhất của ung thư vú là cục u thường không đau, nhưng có thể mềm hoặc đau. Các dấu hiệu khác gồm có đầu vú đột nhiên thụt vào (co rút núm vú), tiết dịch núm vú, các nốt lympho sưng phồng ở vùng nách (thậm chí có thể xuất hiện trước khi có cảm giác khối u vú), sưng phồng tất cả hoặc một phần của vú, đỏ da trên vú, có thể giống viêm và/hoặc lúm da mà nhìn giống sần vỏ cam.
Quan trọng là ung thư vú cần được phát hiện sớm vì khi phát hiện ở giai đoạn sớm thì có khả năng chữa khỏi cao hơn và giảm tối đa quá trình điều trị. Khi phát hiện đang ở giai đoạn 0, có thể không cần phải hóa trị

Các loại ung thư vú?

Ung thư vú điển hình thường xuất hiện khi các tế bào bất thường trong tuyến vú bắt đầu phát triển không thể kiểm soát được tạo thành khối u. Thường xuyên nhất là phát sinh từ các ống dẫn sữa của vú (các bệnh ung thư ống dẫn sữa) hoặc ít phổ biến hơn là từ các tuyến tạo sữa (các bệnh ung thư tiểu thùy). Có nhiều các loại ung thư vú khác như là các u diệp thể vú ác tính, hoặc các u bắt nguồn từ các loại mô khác cư trú trong vú như là các u lympho (mô lympho) hoặc các u sarcom (mô liên kết, các mạch máu). Bệnh Paget ở vú là một dạng hiếm của ung thư vú phát sinh trong và xung quanh đầu núm vú.
Một nhóm ung thư vú dựa vào sự xuất hiện của mô khi sinh thiết gồm có các bệnh ung thư ống dẫn sữa xâm lấn chiếm khoảng 80%, với tần suất các bệnh ung thư xâm lấn thì thấp hơn nhiều (khoảng 10%). Các bệnh ung thư vú có thể xuất hiện rất sớm như các u ung thư biểu mô ống tại chỗ (ung thư biểu mô ống vú không xâm nhập) (DCIS). DCIS là các bệnh ung thư giai đoạn 0 và không có khả năng lan rộng đến các vị trí ở xa vú. Vì thế mà DCIS có tiên lượng rất tốt.

More about Breast Cancer